Na tę zmianę pacjenci czekali od bardzo dawna. Ostatecznie w dniu 04 maja 2019 r. ustawodawca dokonał zmiany ustawy o prawach pacjenta (konkretnie art. 28 tej ustawy) zwalniając uprawnione podmioty z opłat za dokumentację medyczną. Warto jednak wiedzieć, że to zwolnienie nie ma charakteru bezwzględnego. Założeniem tej zmiany było wyważenie ekonomicznych racji pacjentów oraz podmiotów zobowiązanych do udostępnienia dokumentacji medycznej. Wiadomo bowiem, że z wydaniem dokumentacji pacjentowi wiążą się określone, często niemałe koszty. Te koszty są odczuwalne przez podmiot zobowiązany zwłaszcza przy udostępnianiu dokumentacji w formie tradycyjnej, czyli papierowej. Realizując obowiązek udostępnienia dokumentacji, podmiot do tego zobowiązany musi w tym celu wysłać swojego pracownika nierzadko do archiwum, następnie do odszukania określonych dokumentów w aktach pacjenta, ich skopiowania, następnie wysłania ich pocztą. Jak wyżej zaznaczyłem cały proces odszukania i fizycznego udostepnienia akt pacjentowi ma swoje implikacje organizacyjne i finansowe. Obsługiwany przez naszą kancelarię duży podmiot leczniczy zmuszony był zatrudnić pracownika, którego głównym obowiązkiem była organizacja procesu dokumentacji medycznej.
Z drugiej jednak strony dość wysokie opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej stanowiły znaczne obciążenie finansowe dla pacjentów. W przypadku, gdy dokumentacja medyczna liczyła kilkaset stron, stanowiła ona znaczne uszczuplenie budżetu pacjenta. Zdarzały się sytuację, kiedy pacjenci nie byli w stanie ponieść wydatków na zapłacenie kosztów udostępnienia dokumentacji medycznej. Tym samym mieli mocno ograniczone możliwości dochodzenia swoich praw np. na skutek wystąpienia błędu medycznego. W przypadku pacjentów najgorzej sytuowanych możliwość ta w ogóle nie istniała, gdyż nie byli oni w stanie ponieść tych wydatków. Ważąc interesy podmiotów uprawnionych i zobowiązanych do udostępnienia dokumentacji medycznej, ustawodawca przyjął moim zdaniem sprawiedliwe rozwiązanie. Zwolnił bowiem pacjentów i ich przedstawicieli ustawowych z obowiązku ponoszenia opłat z tym związanych ale tylko po raz pierwszy w żądanym zakresie i w sposób wskazany w treści ustawy. Zasadność takiego rozwiązania wyraża się tym, że dyscyplinuje pacjenta do precyzyjnego określenia wnioskowanej dokumentacji, dbałości o nią po jej uzyskaniu, z drugiej zaś strony chroni podmiot zobowiązany do jej udostępnienia przed zalewem wniosków o co raz to nowe dokumenty z procesu diagnostycznego czy terapeutycznego.